Aandacht organiseren voor arbeidsveiligheid

Het SER Arboplatform heeft in 2021 de Handreiking Groeien in arbeidsveiligheid gepubliceerd met richtlijnen voor het formuleren van beleid en preventieve maatregelen.

De handreiking is gratis te downloaden via het SER Arboplatform.

Waarom aandacht organiseren voor arbeidsveiligheid?

Het antwoord is eenvoudig. Iedereen wil aan het einde van de werkdag weer heel naar huis! Iedereen wil bedrijfsongevallen, gezondheidsschade en persoonlijk leed vermijden. Maar hoe dan?

Een preventieve aanpak

Vaak dempen we de put nadat het kalf verdronken is, Dat doen we dan reactief. Maar voorkomen is beter dan genezen. Als we elke werkdag heelhuids naar huis willen, dan is het nodig om steeds alert te zijn. Vooruit denken, voorzorgsmaatregelen treffen, aandacht geven aan preventie. Arbeidsveiligheid vraagt een pro-actieve manier van denken.

“Want wie wil er nou zeggen ‘Had ik maar zus-en-zo gedaan, dan was dit nóóit gebeurd’. Achteraf praten is makkelijk, dan weet je precies wat je had moeten doen. Gelukkig kun je vooraf ook al maatregelen treffen, zodat je achteraf niet hoeft te zeggen ‘Had ik dit maar niet gedaan’. Maar wát kun je vooraf doen? Da’s eigenlijk vrij simpel: je hebt een veiligheidsaanpak nodig. Een aanpak dus, die jou en jouw medewerkers helpt om het werk veilig uit te voeren.”

Pagina 11 van de Handreiking.

Hoe organiseer je aandacht voor arbeidsveiligheid?

Op het werk vragen heel veel zaken onze aandacht. Soms zien we door de bomen het bos niet meer. Soms worden we geleefd door de waan van de dag. Aandacht voor arbeidsveiligheid en preventie kost tijd en moeite. Op hoofdlijnen gaat organiseren van aandacht in vier stappen:

• Stap 1 | Bewustwording, risicobesef en urgentiebesef.
• Stap 2 | Formuleren van beleid en bedenken van preventieve veiligheidsmaatregelen (technische omgevingsveranderingen, training en communicatie).
• Stap 3 | Implementeren van beleid, uitvoeren preventieve maatregelen, toepassen van het geleerde in de praktijk.
• Stap 4 | Volhouden, borgen, continu verbeteren.

Deze vier stappen zijn in de praktijk niet altijd herkenbaar – allerlei zaken lopen door elkaar heen. Groeien in arbeidsveiligheid is een doorlopend leer- en groeiproces, dat is mooi beschreven in de Handreiking van het SER Arboplatform.

Wie zijn de belangrijkste spelers?

Werkgever en medewerkers zijn samen verantwoordelijk voor de veiligheid in het bedrijf. Zowel binnen als buiten het bedrijf zijn allerlei spelers betrokken. Uiteraard verschilt dat per bedrijf. In een klein bedrijf met bijvoorbeeld vijf medewerkers ziet alles er anders uit dan in een bedrijf met bijvoorbeeld 200 of 1000 medewerkers.

Op pagina 42 van de handreiking zijn de belangrijkste spelers beschreven. In bijlage 1 is verder uitgelegd wie welke rol kan spelen. Het gaat om:

• Medewerkers
• Directie
• Direct leidinggevenden
• Preventiemedewerker en andere Arbofunctionarissen
• Ondernemingsraad
• HR, P&O of Personeelszaken
• Technische dienst
• Inkoop en Facilitaire dienst
• Arboteam
• Externe partijen

Met de handreiking kun je gemotiveerd aan de slag

In eerste instantie zijn vaak wettelijke verplichtingen de belangrijkste reden om aandacht te geven aan arbeidsveiligheid. Extrinsieke motivatie dus. In tweede instantie komt vaak de intrinsieke motivatie naar voren. De aandacht verschuift van moeten naar willen.

“Deze handreiking behandelt de ‘basics’ van het opzetten van een veiligheidsaanpak. Dat gebeurt op een luchtige toon, met sport als metafoor, want bijna iedereen kent het gevoel dat als je iets spelenderwijs doet, je er gaandeweg steeds beter in wordt. Niet omdat het moet, maar omdat het kan. En omdat je er blij van wordt.”

Pagina 8 van de Handreiking

Wil je de richtlijnen toepassen in de praktijk?

Richtlijnen zijn belangrijk. Maar soms is het lastig om ze toe te passen in de praktijk. Zoek je ondersteuning om te groeien in arbeidsveiligheid? Neem dan contact op met mij en stuur een mail naar marcel@balm-academie.nl. Of bel 06 40 88 79 47. Ik ga dan vrijblijvend met je in gesprek.

SER Arboplatform vroeg de Balm academie de handreiking te schrijven

In 2020 heeft het SER Arboplatform de Balm academie gevraagd de handreiking te schrijven. De opdracht is gegund aan de Balm academie omdat Marcel Balm eerst een zeer gevarieerd schrijfteam heeft samengesteld. Het team bestond uit Jos Bus, Frank Guldenmund, Yvonne Heerkens, Koen Langenhuysen, Piet Vessies en Marcel Balm zelf. Allemaal hun sporen verdiend op het gebied van arbeid, gezondheid en veiligheid. Wil je meer weten over de auteurs? Kijk dan op pagina 83 van de handreiking.