Hoe je gezonder, veiliger en vitaler kunt werken

De Balm academie organiseert in bedrijven aandacht voor arbeidsveiligheid, gezond werken en vitaliteit. Wij maken eigenaarschap, eigen regie, persoonlijk leiderschap en zelfmanagement concreet. Dat doen we met een interventiemix en ‘blended learning’. Met aandacht voor omgevingsveranderingen, communicatie en training. Afgestemd op het Plan van Aanpak vanuit de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). We zijn gespecialiseerd in het begeleiden van duurzame gedragsverandering met extra aandacht voor voorbeeldgedrag en aanspreekgedrag.

Ons uitgangspunt is dat werkgevers, leidinggevenden en medewerkers in principe aandacht willen geven aan gezond & veilig werken en vitaliteit. Tegelijkertijd ervaart men een vorm van machteloosheid. Men wil in principe wel, maar hoe dan? Hoe kun je met elkaar de volgende stap zetten? Hoe kun je in de dagelijkse praktijk omgaan met de intentiekloof? De ‘gap’ tussen willen en doen. Die vraag staat centraal in deze blog.

Eerst de waarom-vraag

Waarom hechten werkgevers, leidinggevenden en medewerkers waarde aan gezond & veilig werken en vitaliteit? Dit is vaak de ambitie:

Iedereen fluitend naar het werk en met voldoening weer naar huis.
Iedereen voert zo vitaal mogelijk het werk uit en kan omgaan met schommelingen in energie.
Iedereen aan het einde van de werkdag weer heelhuids en ongeschonden naar huis.
Iedereen zo gezond mogelijk genieten van een welverdiend pensioen.

Om dit te bereiken, wil men zoveel mogelijk mentale gezondheidsschade en lichamelijke gezondheidsschade vermijden. Men wil de kans op bedrijfsongevallen, beroepsziekten, ongezonde werkdruk en ongewenst gedrag zoveel mogelijk verkleinen. Zoals al gezegd, ons uitgangspunt is dat de meeste werkgevers, leidinggevenden en medewerkers aandacht willen geven aan gezond & veilig werken en vitaliteit. Men wil – als je rustig doorvraagt – met elkaar elke dag heel naar huis. Men wil – nogal wiedes – zo prettig mogelijk werken en met voldoening weer naar huis. En men wil ook later zo gezond mogelijk met pensioen gaan. In principe wil iedereen hier moeite voor doen. Werkgevers, leidinggevenden en medewerkers hechten waarde aan gezond & veilig werken en vitaliteit.

Positieve uitkomsten

De motivatie van werkgevers, leidinggevenden en medewerkers neemt verder toe als zij stil staan bij de positieve uitkomsten. Wat onder andere kunnen zijn:

Minder persoonlijk leed.
Minder kosten.
Meer werkplezier, medewerkertevredenheid en bevlogenheid.
Meer collegialiteit.
Fitte en gezonde medewerkers leveren meer arbeidsproductiviteit en kwaliteit.
Versterking van de positie van het bedrijf op de arbeidsmarkt.
Behoud van waardevolle en betrokken medewerkers.

Vitaliteit verdient speciale aandacht. Waarom? Omdat het positief doorwerkt naar allerlei resultaatgebieden. Fitte en vitale medewerkers zijn meer alert en meer opmerkzaam. Daardoor kunnen zij veiliger en gezonder werken en tegelijkertijd ook meer arbeidsproductiviteit en kwaliteit leveren.

Hoe dan?

Het fundament onder gezond & veilig werken is het arbobeleid en de RI&E. Uiteraard met aandacht voor de verplichtingen vanuit de Arbowet. En zeker ook met aandacht voor de actieve betrokkenheid van alle belanghebbenden.
In steeds meer bedrijven besteedt men steeds meer aandacht aan de logische samenhang tussen omgevingsveranderingen, communicatie en training. De werkgever moet vanuit de zorgplicht vanuit de Arbowet investeren in een veilige werkomgeving. Dat betreft zowel de fysieke werkomgeving (denk aan ergonomie en afscherming van machines) als de sociale werkomgeving (denk aan sociale veiligheid).
Naast het verbeteren van de arbeidsomstandigheden dient tegelijkertijd een beroep te worden gedaan op de eigen verantwoordelijkheid van alle leidinggevenden en medewerkers. Ook dat is verplicht vanuit de Arbowet. De werkgever dient rekening te houden met een zekere zorgeloosheid van de leidinggevenden en medewerkers. Met de juiste aandacht voor eigenaarschap, eigen regie, persoonlijk leiderschap en zelfmanagement kan de werkgever succesvolle preventieve arbomaatregelen treffen.

Concreet maken van containerbegrippen

Wat is de betekenis van de containerbegrippen eigenaarschap, eigen regie, persoonlijk leiderschap en zelfmanagement?

Eigenaarschap is jezelf ergens over ontfermen en daarbij de volle verantwoordelijkheid nemen. Zoals een vader of moeder zich ontfermen over hun baby of kind. Ons uitgangspunt is dat alle werkenden zich zouden willen ontfermen over hun eigen veiligheid, gezondheid en vitaliteit.
Eigen regie is het vermogen van werkenden om te handelen naar de verantwoordelijkheid die zij voelen. Het vermogen om zelf te bepalen hoe hij/zij zich ontfermt over zijn/haar eigen veiligheid, gezondheid en vitaliteit.
Iemand met veel persoonlijk leiderschap is in staat om in het moment op een manier te reageren die het beste past bij de situatie. Dat vraagt zelfbewustzijn, zelfobservatie, zelfmotivatie en zelfmanagement. Door zelfobservatie en zelfmotivatie komen werkenden in contact met wat zij echt belangrijk vinden. Met een eigen kijk op veiligheid, gezondheid en vitaliteit.
Bij zelfmanagement gaan werkenden verwezenlijken wat zij belangrijk vinden. Het is het vermogen om te realiseren wat je belangrijk vindt. Men zet de stap van willen naar doen. Dat vereist een aantal basistechnieken, zoals rekening houden met de eigen sterke en zwakke kanten, wat een zekere mate van zelfreflectie vergt. Ook als het gaat om veiligheid, gezondheid en vitaliteit.

Leidend in gedrag en voorbeeldgedrag

Het eigenaarschap, eigen regie, persoonlijk leiderschap en zelfmanagement van het management en de leidinggevende zie je terug in het voorbeeldgedrag. Als men wil dat er iets verandert, dan is het cruciaal dat zij eerst zelf het goede voorbeeld geven. Eerst nadenken over je eigen gedrag, pas daarna nadenken over het gedrag van anderen. Eerst zelf in de spiegel kijken, pas daarna andere mensen de spiegel voor houden. Verbeter de wereld, begin bij jezelf.

Het goede gesprek en aanspreekgedrag

Gedragsverandering vraagt een goed gesprek en een constructieve dialoog tussen alle betrokkenen. Meer concreet gaat het over het aanspreekgedrag van alle betrokkenen. Bezorgdheid over het wel en wee van de ander kan een belangrijke drijfveer zijn. Het gaat dan over collegialiteit en zorg voor elkaar. Soms waarschuw je elkaar, soms corrigeer je elkaar. Maar vooral help je elkaar om het juiste te doen op het gebied van arbeidsveiligheid, gezond werken en vitaliteit.

Duurzame gedragsverandering in stappen

Het ontwikkelen van voorbeeldgedrag en succesvol aanspreekgedrag gaat in stappen, zoals elke gedragsverandering. Ook het ontwikkelen van eigenaarschap, eigen regie, persoonlijk leiderschap en zelfmanagement is een vorm van gedragsverandering en verloopt in stappen. Bij duurzame gedragsverandering – op elk gebied – wordt een leerproces doorlopen. Met vier fases zoals opgenomen in het gedragsmodel Balm uit 2000. Dit algemene model is goed te gebruiken om gezond en veilig gedrag te bevorderen, maar is ook goed bruikbaar bij het bevorderen van een gezonde leefstijl.

Fase 1: Openstaan (bewustwording, risicobesef en urgentiebesef)
Fase 2: Begrijpen, willen & kunnen (kennis, attitude en vaardigheden)
Fase 3: Doen (toepassen van het geleerde in de praktijk)
Fase 4: Volhouden (blijven doen, borgen, continu verbeteren)

Interventiemix

De kans op het succesvol doorlopen van het proces van gedragsverandering neemt sterk toe met een interventiemix.

Communicatie en training. Denk aan een logische samenhang tussen trainingen, workshops, kantinebijeenkomsten, events, communicatie- en campagnemiddelen en coaching.
Beleid en omgevingsveranderingen. Denk aan gedragen arbobeleid en gedragen vitaliteitsbeleid. Denk ook aan effectieve omgevingsveranderingen vanuit de ergonomie, veiligheidskunde, arbeidshygiëne en gedragspsychologie. Met aandacht voor de fysieke én de sociale omgeving.

De interventies versterken elkaar. Op het moment dat het management doeltreffend is getraind en op een waarneembare manier het juiste voorbeeldgedrag vertoont, dan is dat een positieve sociale omgevingsverandering voor de medewerkers. Dit illustreert de samenhang tussen training, beleid en omgevingsveranderingen.

Duurzaam veranderen is mogelijk

Duurzame gedragsverandering, het ontwikkelen van voorbeeldgedrag en het ontwikkelen van eigenaarschap, eigen regie, persoonlijk leiderschap en zelfmanagement. Het kan. Het is mogelijk in bedrijven. Werkgever, leidinggevenden en medewerkers kunnen elkaar in het bedrijf ondersteunen en aanmoedigen. Er kan een succesvolle interventiemix worden ontwikkeld met samenhang tussen omgevingsveranderingen, communicatie en training. Ook collegiale ondersteuning en aanmoediging kan georganiseerd worden. Het is in de praktijk mogelijk om als werkgever, leidinggevenden en medewerkers sámen duurzaam te veranderen op het gebied van arbeidsveiligheid, gezond werken en vitaliteit.

Zoek je een gesprekspartner?

Stuur dan een mail naar marcel@balm-academie.nl. Of bel 06 40 88 79 47. Ik ga dan vrijblijvend met je in gesprek.